Nabijheidsbuizen

IN BEWERKING

Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontwikkelden de Verenigde Staten in het geheim de zogenaamde nabijheidsbuis. Dat is een elektronisch ontstekingsmechanisme, gemonteerd op een projectiel, waarmee het projectiel in de nabijheid van het doel tot ontploffing wordt gebracht. Het bleek de effectiviteit van munitie aanzienlijk te vergroten als het ging om de bestrijding van vliegtuigen en later ook van raketten, gronddoelen en andere objecten. aanvankelijk was de nabijheidsbuis uitgerust met een kleine elektronenbuis, die in de jaren zestig concurrentie kreeg van de transistor en in de jaren zeventig van geïntegreerde schakelingen. Het LEOK te Oegstgeest en het Technologisch Laboratorium TNO (het latere PML-TNO) te Rijswijk raakten betrokken bij het testen en de evaluatie van verschillende typen nabijheidsbuizen.

Vanaf de jaren zestig zouden ze ook zelf, in nauwe samenwerking met de producent Philips Usfa, later ondergebracht in Thales Nederland, nabijheidsbuizen gaan ontwikkelen. Diverse generaties buizen werden voor de Koninklijke Marine geproduceerd. Een type was in staat om raketten die laag boven de zee kwamen aanvliegen, te bestrijden. De complexiteit lag in het onderscheid dat de elektronica moest maken tussen de reflectie van het zeeoppervlak en de raket.